ชื่อวิทยาศาสตร์ : Morinda citrifolia L.
ชื่อวงศ์ : Rubiaceae
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ผลดิบหรือผลห่ามสด
ลักษณะภายนอก :
ผลรูปกลม หรือรูปทรงกระบอกมน ขนาด 3-10 ซม. เชื่อมติดกันเป็นผลรวม ผิวไม่เรียบ มีตาเป็นตุ่มๆ รอบผล ผลสดแก่สีขาวอมเขียว หรือออกเหลือง เมื่อแก่จัดมีสีขาวและมีกลิ่นเหม็นฉุน ภายในมีเมล็ดสีน้ำตาลเข้มจำนวนมาก ผลโตเต็มที่ มีรสขมเล็กน้อย เอียน รสเผ็ดร้อน ปร่า
รสยาและสรรพคุณยาไทย :
รสขมเล็กน้อย ผลยอแก้อาเจียน ขับลม บำรุงธาตุ
รูปแบบและขนาดวิธีใช้ยา :
- แก้อาเจียนที่เกิดจากธาตุไม่ปกติ
ใช้ผลดิบหรือห่าม(ยังไม่สุก) ฝานเป็นชิ้นบาง ๆ ย่าง หรือคั่วไฟอ่อน ๆ ให้เหลือง ใช้ครั้งละ 2 กำมือ น้ำหนักประมาณ 10-15 กรัม ต้มหรือชงน้ำดื่มจิบแต่น้ำบ่อย ๆ ขณะที่มีอาการ ถ้าดื่มครั้งละมาก ๆ จะทำให้อาเจียน
ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ :
ผลยอมีสารเคมี คือ Asperuloside, caproic acid, caprylic acid, และ glucose
ที่มา :
ตำราแพทย์แผนโบราณทั่วไป สาขาเภสัชเวชกรรม โดย กองการประกอบโรคศิลปะสำนักงาน ปลัดกระทรวงสาธารณสุข